Veel mensen denken dat je gezonder leeft met smoothies. In dit artikel zullen we bekijken of dit inderdaad het geval is en aan welke voorwaarden je moet voldoen om te profiteren van eventuele gezondheidsvoordelen.
Wat zijn smoothies?
Er zijn twee soorten gezonde smoothies: de groene smoothies en de fruit smoothies.
Er is eigenlijk ook nog een derde variant, deze is echter niet zo gezond. Dit is de variant die ook wel in de horeca en in winkelcentra wordt verkocht. Dit is een smoothie variant waarbij geen verse ingrediënten worden gebruikt, gebruik gemaakt wordt van zuivel en suiker wordt toegevoegd (dit is overigens niet in alle horeca het geval). Indien er geen verse ingrediënten worden gebruikt dan is de voedingswaarde van de vitamines, antioxidanten en bioactieve stoffen achteruit gegaan. In de horeca wil men ook vaak zuivel gebruiken (in de vorm van yoghurt of melk), hiermee wordt de smoothie mooi romig en het voegt extra smaak toe. Het nadeel hiervan is dat de detox werking van de smoothie hiermee teniet wordt gedaan. Soms wordt er ook suiker aan smoothies toegevoegd (al dan niet in de vorm van siroop of honing), dit is ook nadelig voor de gezondheid.
In dit artikel zullen we ons richten op de twee gezonde vormen van smoothies, zoals je die thuis maakt of in de betere horecazaken zult aantreffen, de groene smoothie en de fruit smoothie.
De fruitsmoothie
De fruit smoothie bestaat uit een vloeistof en (vers) fruit. Er kunnen allerlei vloeistoffen worden gebruikt en deze dienen bij voorkeur een plantaardige oorsprong te hebben. Plantaardig omdat vloeistoffen van dierlijke oorsprong (melk, yoghurt, karnemelk) de detox werking teniet doet. Vloeistoffen die gebruikt worden voor fruit smoothies zijn water, kokoswater, amandelmelk, kokosmelk en havermelk.
De smoothie wordt gemaakt door de vloeistof samen met de stukjes fruit in een blender te doen en het goed te blenden tot dat er een mooie gladde vloeistof ontstaat. Door gebruik te maken van een gekoelde vloeistof krijg je een heerlijk koele smoothie. Om de smoothie te koelen kan eventueel ook gebruik worden gemaakt van ijsklontjes of van fruit wat van tevoren is ingevroren zoals ingevroren banaanpartjes en stukjes ananas.
Door de smoothie te bereiden in een blender zorg je ervoor dat de voedingsvezels in de smoothie blijven. Dit in tegenstelling tot de bereiding van verse sapjes met behulp van een slowjuicer. Bij gebruik van een slowjuicer blijven de vezels in de machine achter en drink je alleen het sap wat helemaal vrij zal zijn van vezeltjes en pitjes.
Het zijn juist de vezels die een smoothie zo gezond maken. De vezels in de smoothie zorgen ervoor dat de suikers (uit het fruit) met enige vertraging door het bloed opgenomen zullen worden. Dit is belangrijk omdat hiermee wordt voorkomen dat er grote en snelle pieken in de bloedsuikerspiegel ontstaan. Voor een gezond leven moeten pieken in de bloedsuikerspiegel waar mogelijk vermeden of beperkt worden. Pieken in de bloedsuikerspiegel zorgen voor een verhoogde aanmaak van insuline. Indien dit vaak gebeurt dan kan er op termijn diabetes type 2 ontwikkelen bovendien zal het lichaam, onder invloed van insuline, meer vet willen vasthouden wat overgewicht in de hand zal werken.
Verder zijn voedingsvezels van essentieel belang voor een gezonde spijsvertering en een goede stoelgang. De goede bacteriën die in de darmen leven zijn afhankelijk van voedingsvezels. De goede bacteriën zetten in de darmen vezels om in o.a. boterzuur wat belangrijk is voor het gezond houden van onze cellen en darmwand.
En uiteraard krijg je met een fruit smoothie veel vitamines en antioxidanten binnen. Vitamines en antioxidanten zijn belangrijk voor allerlei processen in ons lichaam. Ze ondersteunen het immuunsysteem en helpen oxidatieve stress te voorkomen. Hierdoor blijft het lichaam langer in goede conditie.
Groene smoothies
Als je op het internet hebt gezocht naar smoothie recepten dan zal je opgevallen zijn dat er vaak wordt gesproken over groene smoothies. Groene smoothie hebben dezelfde basis als fruit smoothies met een groene bladgroente als extra toevoeging. Deze groene bladgroente zorgt voor extra mineralen, vitamines, antioxidanten, spoorelementen en bioactieve stoffen. Groene bladgroenten bevatten relatief hoge concentraties van antioxidanten en bioactieve stoffen. Deze zijn belangrijk omdat deze het lichaam beschermen tegen chronische ziekten die het gevolg zijn van oxidatieve stress, denk hierbij aan hart- en vaatziekten, diabetes type 2 en kanker.
Omdat er in groene smoothie gebruik wordt gemaakt van rauwe bladgroenten groenten profiteer je optimaal van de vitamines, antioxidanten en bioactieve stoffen. Indien je bladgroenten kookt dan gaat namelijk een belangrijk deel van deze voedingsstoffen verloren (wat betreft mineralen maakt het niet uit dat de groenten worden gekookt).
De groene bladgroenten die voor groene smoothies gebruikt kunnen worden zijn spinazie (licht verteerbaar), andijvie, sla, paksoi en boerenkool. Door bladgroenten aan de smoothie toe te voegen wordt deze nog rijker in de belangrijke vezels, wat ze nog gezonder maakt dan de fruit smoothies. Door de extra vezels worden de suikers nog trager afgegeven aan het bloed, wat gunstig is voor de gezondheid.
Extra gezond
Een smoothie kan op verschillende manieren extra gezond worden gemaakt. Dit kan gedaan worden door er nog extra voedingsstoffen aan toe te voegen. Extra (gezonde) vetzuren kunnen aan een smoothie worden toegevoegd door er een scheutje lijnzaadolie of een lepel kokosvet aan toe te voegen. Extra eiwitten kunnen er aan worden toegevoegd door gebruik te maken van hennepzaad, chiazaad of een superfood als spirulina of chlorella. Deze laatste 2 superfoods zijn tevens rijk aan vitamines, mineralen en bioactieve componenten.
Wanneer profiteer je maximaal van de gezondheidsvoordelen?
Om maximaal te profiteren van de gezondheidsvoordelen van een smoothie vervang je een maaltijd door een smoothie, bijvoorbeeld het ontbijt of de lunch. Je maakt dan al winst voor je gezondheid door brood weg te laten wat een hoop koolhydraten scheelt. Indien je smoothies gaat drinken naast je reguliere ontbijt of lunch dan krijg je behalve de extra voedingsstoffen natuurlijk ook extra calorieën en suikers binnen, wat met het oog op eventuele gewichtstoename niet gunstig zal zijn voor de gezondheid.