Mocht je het nog niet voorbij hebben zien komen: op NPO – Nederland 3 – is sinds kort een hele toffe serie te zien. ‘Broodje Gezond’ is een serie waarbij de belangrijkste vragen over voeding worden beantwoord door huisartsen, voedingsdeskundigen en de mensen die achter de voedingsmiddelen zitten. Laatst zag ik de aflevering ‘Is brood gezond’. Zo’n gehyped onderwerp dat ik het niet voorbij kon laten gaan.
‘Brood is ongezond’
Ik heb nooit helemaal begrepen waarom brood ongezond zou zijn. Nou ja, wit brood is niet heel gezond als je het mij vraagt. De hoeveelheid suiker die hier in zit is niet bepaald goed voor de balans in je bloedsuikerspiegel. Maar volkorenbrood ook ongezond?! Ik snapte er niks van.
Koolhydraten zouden de boosdoener zijn en daar zou je dik van worden. Het ene brood vrije dieet volgde het andere koolhydraatarme dieet op. Tijd om dat eens wat verder onder de loep te nemen.
Wat zijn koolhydraten nou?
Om het makkelijk te houden: koolhydraten zijn kleine voedselketens die in je lichaam worden omgezet naar energie. Voor eens en voor altijd: koolhydraten schrappen is dus géén manier om af te vallen. Maar waarom werkte het dan voor zoveel mensen?
Om dat uit te zoeken, moeten we eerst een onderscheid maken in koolhydraten. Je hebt namelijk twee verschillende varianten:
- Langzame koolhydraten: Dit zijn koolhydraten waar je lichaam wat moeite moet doen om ze om te zetten tot energie. Hierdoor stijgt en daalt je bloedsuikerspiegel niet zo snel en hierdoor zit je ook nog eens langer vol. Langzame koolhydraten zitten onder andere in groenten en fruit. Binnenkort verschijnt er nog een artikel over resistent zetmeel, ook heel interessant!
- Snelle koolhydraten: Dit zijn de koolhydraten waar je lichaam vrij weinig voor hoeft te doen om dit om te zetten in energie. Hierdoor stijgt je bloedsuikerspiegel erg snel en daalt hij ook weer snel, waardoor je na een korte periode alweer trek hebt. Snelle koolhydraten zitten onder andere in snoep en frisdranken.
Als je een dieet vol snelle koolhydraten eet, heb je sneller honger en ben je dus geneigd om meer te eten. Doordat je diepe dalen in je bloedsuikerspiegel krijgt, heb je ook vooral trek in suikerrijk voedsel. Zo beland je dus in een visuele cirkel.
Koolhydraten in een gezond eetpatroon
Ben je bang voor koolhydraten? Wil je ze schrappen in je eetpatroon? Niet doen! Koolhydraten heb je nodig, omdat dit energie levert aan je organen. En het volledig schrappen van koolhydraten is overigens ook niet mogelijk. Zelfs in komkommers, appels en groenten zitten koolhydraten.
“Maar waarom val ik dan wel af?”
We snappen dat je de kluts misschien even kwijt bent. Omdat mensen koolhydraten proberen te schrappen, gaan ze bewuster op hun eten letten. En daardoor wordt er dus geen snoep meer gegeten, geen ijsjes meer gekocht en meer groenten gekookt. Een ‘koolhydraatarm dieet’ is dus eigenlijk een verkapte naam voor een gezonde levensstijl, maar waar wel genoeg koolhydraten in de voeding zit.
Nog een laatste tip
Weet je nu niet meer waar je op moet letten als je achterop de verpakkingen kijkt? Hier nog wat tips om je een handje te helpen:
- Let niet op de hoeveelheid koolhydraten, maar op de hoeveelheid vetten en suikers in je voeding. Vaak staat er op de achterkant van een verpakking ook een percentage van de dagelijkse aanbevolen hoeveelheid. Als ergens een hoeveelheid suiker inzit dat 22% van je dagelijkse aanbevolen hoeveelheid suiker is, weet je dat je moet oppassen.
- Meten is weten. Weet hoeveel koolhydraten, vetten en eiwitten je voor jouw lengte, leeftijd en dagelijkse beweging nodig hebt om stabiel te blijven (op hetzelfde gewicht te blijven). Vervolgens kan je je maaltijden en tussendoortjes invoeren in een app als MyFitnessPal en zie je aan het eind van de dag of je de grens hebt overschreden of niet.
- Brood is an sich prima, maar pas op wat je erop doet. Als je flink wat broodbeleg gebruikt, is het geen gezonde maaltijd. Kipfilet, filet american en 100% pindakaas zijn goede opties.
Brood past goed in een gezond eetpatroon. Brood op zichzelf is niet ongezond. Er zit wel verschil in welk type brood je eet. Wit brood bevat meer suikers en minder vezels dan volkoren brood.
Nee, brood zelf is geen dikmaker. Het broodbeleg is vaak de boosdoener. Pas op voor broodbeleg dat rijk is aan vet, suikers en snelle koolhydraten. Typen broodbeleg die gezond zijn, zijn kipfilet, jonge kaas en ham.
Het aantal koolhydraten in brood hangt af van het type brood dat u eet. Volkorenbrood bevat 13,7 gram koolhydraten per snee. Witbrood bevat 16,8 gram koolhydraten per snee. Een wit bolletje bevat 23 gram koolhydraten per portie.
Wilt u afvallen? Dan is het belangrijk om bewuste voedingskeuzes te maken. Brood met mager broodbeleg (zoals kipfilet) is een goede lunch voor iemand die af wil vallen. Een ander gezond lunchrecept is een goed gevulde salade met tomaat, ei, kipfilet, komkommer, paprika, noten en een magere dressing.